Mnogość występujących w przemyśle gwintów, a co za tym idzie dedykowanych do ich kontroli sprawdzianów sprawia, że łatwiej nam jest pogrupować sprawdziany pod kątem kształtu zarysu gwintu niż konkretnych rodzajów. Dlatego też poniżej przedstawiamy ogólny podział wzorcowanych przez nas sprawdzianów. Będą one wspólne dla wszystkich popularnych rodzajów gwintów takich jak metryczny (M), calowy (G), stożkowy (R), zunifikowany (UN) czy trapezowy (Tr):
– sprawdziany gwintowe trzpieniowe przechodnie i nieprzechodnie (sprawdziany do gwintu wewnętrznego)
– sprawdziany gwintowe pierścieniowe przechodnie i nieprzechodnie (do gwintu zewnętrznego)
– sprawdziany szczękowe stałe i nastawne
– sprawdziany graniczne trzpieniowe gładkie
– sprawdziany graniczne pierścieniowe gładkie
Krytycznym parametrem pozwalającym na ocenę przydatności sprawdzianu do dalszego użytkowania jest średnica podziałowa gwintu. Stosownie do zaleceń norm bywa, że na świadectwie podajemy również inne wymiarowane charakterystyki. Zgodnie z przewodnikiem organizacji EURAMET wyróżnia się kilka rodzajów kalibracji, dodatkowo pierwsza kalibracja nowego sprawdzianu zawiera sprawdzenie większej ilości charakterystyk.
Naturalnie dokonujemy także oceny wzrokowej pod kątem obecności korozji czy uszkodzeń.
Zgodnie z obowiązującym standardem, domyślnie nie umieszczamy na świadectwie informacji o spełnieniu bądź niespełnieniu wymagań. Podajemy natomiast wymiar nominalny wraz z tolerancją oraz granicę zużycia, dzięki czemu użytkownik sprawdzianu może bez szukania w normach dokonać właściwej oceny.
Wymiar nominalny wraz z tolerancją interpretować należy jako przedział, w którym powinien znaleźć się wymiar średnicy podziałowej po wykonaniu sprawdzianu aby uznać go za prawidłowy i nadający się do stosowania. Sprawdzian używany natomiast powinien być oceniany na podstawie zmiany wymiaru średnicy w trakcie użytkowania. Graniczna wartość średnicy, której przekroczenie oznacza konieczność wymiany sprawdzianu określana jest przez granicę zużycia.
Niektóre specyficzne sprawdziany wymagają kontroli przeciwsprawdzianem, stąd efektem sprawdzenia nie jest ocena ilościowa tylko jakościowa. Czasem problem w zastosowaniu standardowej metody wzorcowania leży w rozmiarze sprawdzianu. Np. sprawdzian pierścieniowy metodą stykową możemy wzorcować od średnicy nominalnej 2,5 wzwyż.
Po więcej informacji na temat sprawdzianów gwintowych zapraszamy na bloga – TUTAJ.